وی‌پی‌ان چیست و چه کاربردی دارد؟
وی‌پی‌ان یا شبکه خصوصی مجازی، ابزاری است که با رمزنگاری ارتباطات اینترنتی امکان عبور از فیلترینگ، پنهان‌سازی موقعیت جغرافیایی و محافظت از اطلاعات کاربر را فراهم می‌کند. در VPNهای سنتی تمام داده‌ها از طریق سرورهای متمرکز متعلق به شرکت‌های خاص عبور می‌کند. هرچند این روش دسترسی به محتوای مسدودشده را ممکن می‌سازد اما نگرانی‌هایی در زمینه حفظ حریم خصوصی و اعتماد به شرکت ارائه‌دهنده وجود دارد.
dVPN چیست و چه تفاوتی با VPN دارد؟
dVPN مخفف شبکه خصوصی مجازی غیرمتمرکز است. حرف d در ابتدای آن به معنای decentralized یا غیرمتمرکز است. برخلاف VPNهای سنتی که ارتباط کاربر را از طریق سرورهای متمرکز یک شرکت مشخص عبور می‌دهند، در dVPN این ارتباط از طریق گره‌هایی برقرار می‌شود که توسط کاربران داوطلب در نقاط مختلف جهان اجرا می‌شوند. هیچ نهاد مرکزی برای مدیریت، کنترل یا ثبت اطلاعات وجود ندارد و همین ویژگی باعث می‌شود کاربر بدون واسطه و با حفظ حریم خصوصی به اینترنت آزاد دسترسی داشته باشد.
در ساختار سنتی VPN، کاربر مجبور است به شرکت ارائه‌دهنده اعتماد کند چون تمام ترافیک اینترنتی‌اش از یک مسیر مشخص عبور می‌کند که می‌تواند ثبت، ذخیره یا حتی افشا شود. اما در dVPN چنین ریسکی وجود ندارد چرا که داده‌ها به‌صورت توزیع‌شده و ناشناس میان گره‌های مستقل منتقل می‌شوند و هیچ‌کس مالک یا ناظر اصلی شبکه نیست.
از نظر مقابله با سانسور نیز dVPN برتری دارد. فیلتر کردن یک VPN متمرکز با شناسایی و مسدود کردن سرورش به‌سادگی انجام می‌شود ولی در dVPN که از هزاران گره غیرمتمرکز تشکیل شده امکان فیلتر کامل شبکه عملا وجود ندارد.
همچنین برخلاف VPNهای معمولی که برای خرید اشتراک نیاز به ایمیل، حساب بانکی یا کارت اعتباری دارند، در dVPN پرداخت‌ها با رمزارز انجام می‌شود و نیازی به ارائه اطلاعات هویتی نیست. این موضوع موجب افزایش حریم خصوصی و ناشناس‌ماندن کاربر در تمام مراحل استفاده از شبکه می‌شود.
بلاک‌چین چیست؟
بلاک‌چین یک فناوری ذخیره‌سازی و تبادل داده به‌صورت توزیع‌شده و تغییرناپذیر است که بدون نیاز به سرور مرکزی کار می‌کند. در این سیستم، اطلاعات به‌جای ذخیره روی یک سرور بین هزاران رایانه مستقل (گره) در سراسر جهان پخش می‌شود. هر تغییر در داده‌ها باید توسط شبکه تایید شود و همین ویژگی باعث می‌شود بلاک‌چین در برابر دستکاری، سانسور و خرابکاری مقاوم باشد. این فناوری در ابتدا با هدف پشتیبانی از رمزارزهایی مانند بیت‌کوین ساخته شد اما امروزه در حوزه‌هایی مانند خدمات مالی، قراردادهای هوشمند و پروژه‌های اینترنتی غیرمتمرکز مثل dVPN کاربرد گسترده‌ای پیدا کرده است.
نقش بلاک‌چین در dVPN چیست؟
فناوری بلاک‌چین به عنوان یک زیرساخت غیرمتمرکز ستون فقرات بسیاری از پروژه‌های dVPN به‌شمار می‌رود. بلاک‌چین با فراهم کردن بستری شفاف، تغییرناپذیر و بدون نیاز به اعتماد به شخص ثالث امکان اجرای dVPNها را به‌صورت کاملا توزیع‌شده فراهم می‌کند. در این ساختار، گره‌ها توسط کاربران اداره می‌شوند و هرکسی می‌تواند با به اشتراک‌گذاری پهنای باند خود در ازای دریافت توکن بخشی از شبکه شود. کاربران نیز با پرداخت این توکن‌ها به دیگر گره‌ها، اتصال خود را برقرار می‌کنند. این مدل اقتصادی مبتنی بر مشارکت آزاد و شفاف باعث تقویت آزادی اینترنت و کاهش تمرکز قدرت می‌شود.
ویژگی‌ها و قابلیت‌های شبکه‌های dVPN
- غیرمتمرکز بودن: هیچ مرکز واحدی برای مدیریت داده‌ها وجود ندارد.
- مقاومت در برابر سانسور: ساختار توزیع‌شده باعث کاهش احتمال فیلتر شدن می‌شود.
- پرداخت با رمزارز: کاربران با استفاده از توکن‌ها می‌توانند به گره‌های مختلف متصل شوند.
- کاهش نیاز به اعتماد: هیچ شرکت یا نهاد مرکزی برای کنترل اطلاعات وجود ندارد.
- کد متن‌باز و شفافیت عملکرد: اغلب پروژه‌های dVPN به‌صورت open source منتشر می‌شوند.
بررسی امنیت و حریم خصوصی در dVPN
یکی از مهم‌ترین مزایای dVPN نسبت به VPNهای مرسوم، سطح بالای حریم خصوصی است. داده‌های کاربر رمزنگاری‌شده و بدون ثبت در هیچ سروری انتقال می‌یابد. به دلیل نبود لاگ‌گیری متمرکز امکان شناسایی کاربر بسیار کاهش می‌یابد.
همچنین مسیر ترافیک اینترنتی بین گره‌های متعدد توزیع می‌شود و به جای عبور از یک نقطه مشخص از مسیرهای متفاوتی عبور می‌کند. این ویژگی احتمال حملات شنود یا رهگیری را کاهش می‌دهد.
در نهایت، استفاده از رمزنگاری چندلایه و عدم دخالت واسطه انسانی در مسیر داده‌ها، سطح امنیت را به شکل قابل‌توجهی افزایش می‌دهد.
هیچ نظری موجود نیست:
ارسال یک نظر