فیلترینگ دولتی و فروپاشی امنیت دیجیتال کاربران: تهدیدی مضاعف بر آزادی و حریم خصوصی

چکیده
در نظام‌های سانسورمحور، دولت‌ها با اعمال فیلترینگ گسترده اینترنتی، دسترسی آزاد شهروندان به اطلاعات را محدود می‌کنند. این سیاست‌ها نه‌تنها آزادی بیان را تهدید می‌کنند، بلکه پیامدهای مخربی بر امنیت دیجیتال کاربران دارند. مقاله حاضر به بررسی چگونگی سوق دادن کاربران به سمت استفاده از ابزارهای ناامن و بعضا آلوده می‌پردازد و تحلیل می‌کند که چگونه خود دولت‌ها ممکن است از این وضعیت بهره‌برداری کرده و امنیت و حریم خصوصی کاربران را بیشتر از پیش در معرض تهدید قرار دهند.

مقدمه
در فضای دیجیتال امروز، دسترسی آزاد به اطلاعات نه‌تنها یک حق بشری است، بلکه سنگ‌بنای امنیت سایبری فردی و جمعی به شمار می‌رود. در بسیاری از کشورها، به‌ویژه جوامعی با حکومت‌های اقتدارگرا، فیلترینگ اینترنت به ابزاری برای کنترل اجتماعی و سرکوب آزادی‌های مدنی تبدیل شده است. با مسدودسازی پلتفرم‌های محبوب، وب‌سایت‌های خبری و شبکه‌های اجتماعی، کاربران ناگزیر به استفاده از ابزارهای دور زدن فیلترینگ مانند وی‌پی‌ان‌ها می‌شوند. اما این راهکار اضطراری، در نبود نظارت و آموزش کافی، می‌تواند زمینه‌ساز بحران‌های امنیتی تازه‌ای باشد.

بخش اول: فیلترینگ؛ محدودیت یا اجبار به ناامنی؟
کاربران در مواجهه با فیلترینگ دولتی به سه گروه کلی تقسیم می‌شوند:
• افرادی با دانش بالای امنیت سایبری که به سراغ وی‌پی‌ان‌های امن، متن‌باز و خوش‌سابقه می‌روند.
• کاربران دارای توان مالی که اشتراک وی‌پی‌ان‌های تجاری معتبر را خریداری می‌کنند.
• اکثریت جامعه که یا توان مالی ندارند، یا اطلاعات کافی درباره امنیت ندارند؛ این گروه معمولا به هر ابزاری که معرفی می‌شود اعتماد کرده و آن را نصب می‌کنند.

دسته سوم عملا هدفی آسان برای بدافزارها، ابزارهای جاسوسی، و وی‌پی‌ان‌های ساختارمند برای نفوذ اطلاعاتی هستند. بدین ترتیب، فیلترینگ نه‌تنها امنیتی ایجاد نمی‌کند، بلکه با سوق دادن کاربران به ابزارهای غیرمطمئن، آن‌ها را در معرض تهدیدهای جدی‌تری قرار می‌دهد.

بخش دوم: فرصتی برای بدافزارها و عاملان حکومتی
در این شرایط، بستر مناسبی برای فعالیت اپلیکیشن‌های آلوده فراهم می‌شود؛ اپ‌هایی که ممکن است داده‌های کاربران را استخراج کنند، موقعیت جغرافیایی آن‌ها را ردیابی کرده و حتی محتوای ارتباطات‌شان را شنود کنند. نکته نگران‌کننده‌تر آن‌که در بسیاری از موارد، خود دولت‌ها در توسعه و توزیع این ابزارها نقش دارند. وی‌پی‌ان‌هایی با ظاهر موجه، رایگان و با تبلیغات گسترده در شبکه‌های اجتماعی، ممکن است دقیقا با همین هدف طراحی شده باشند: دسترسی به داده‌های کاربران به بهانه عبور از فیلترینگ.

بخش سوم: تهدید دوگانه؛ بین آزادی و امنیت
کاربران در این محیط فیلترشده، هم از حق دسترسی آزاد به اطلاعات محروم می‌شوند و هم امنیت دیجیتال خود را از دست می‌دهند. این یک تهدید دوگانه است که منجر به کاهش اعتماد عمومی به فضای دیجیتال، گسترش بی‌اعتمادی نسبت به فناوری، و تشدید شکاف اطلاعاتی در جامعه می‌شود.

نتیجه‌گیری
فیلترینگ دولتی نه‌تنها آزادی اینترنت را نقض می‌کند، بلکه با سوق دادن کاربران به سمت ابزارهای ناامن و مشکوک، خود به عامل تضعیف امنیت دیجیتال تبدیل می‌شود. این رویکرد، به‌جای محافظت از شهروندان، آن‌ها را در معرض سوءاستفاده، جاسوسی و حملات سایبری قرار می‌دهد. در این میان، وظیفه فعالان مدنی، متخصصان امنیت سایبری و جامعه بین‌المللی است که با مستندسازی، آموزش و حمایت از ابزارهای امن و شفاف، در برابر این تهدید پنهان ایستادگی کنند.

 

State Censorship and the Collapse of Users' Digital Security: A Dual Threat to Freedom and Privacy

Abstract

In censorship-driven regimes, governments restrict citizens' free access to information through widespread internet filtering. These policies not only threaten freedom of expression but also have devastating consequences for users' digital security. This article examines how such measures push users toward unsafe and sometimes compromised tools, and analyzes how governments themselves may exploit this situation to further endanger users' security and privacy

Introduction
In today’s digital landscape, free access to information is not only a fundamental human right but also a cornerstone of individual and collective cybersecurity. In many countries, particularly under authoritarian governments, internet filtering has become a tool for social control and the suppression of civil liberties. By blocking popular platforms, news websites, and social networks, users are forced to resort to circumvention tools such as VPNs. However, in the absence of sufficient oversight and education, this emergency solution can pave the way for new security crises

Section 1: Filtering; A Restriction or a Pathway to Insecurity
Users facing state-imposed filtering generally fall into three categories

Individuals with high cybersecurity literacy who opt for secure, open-source, and reputable VPNs

Users with financial means who purchase subscriptions to credible commercial VPN services

The majority, who either lack financial resources or sufficient knowledge about security; this group typically trusts and installs any tool that is introduced to them

The third group effectively becomes easy targets for malware, spyware, and infiltration-oriented VPNs. Thus, filtering not only fails to create security but, by pushing users toward unreliable tools, exposes them to even greater threats

Section 2: An Opportunity for Malware and State Actors
Under these conditions, a fertile ground is created for the spread of compromised applications—apps that may extract users' data, track their geographic location, and even eavesdrop on their communications. More concerning is that, in many cases, governments themselves are involved in the development and distribution of these tools. VPNs that appear reputable, free, and heavily advertised on social media may, in fact, be specifically designed for this purpose: accessing users' data under the pretext of bypassing filtering

Section 3: A Dual Threat; Between Freedom and Security
In such a filtered environment, users are deprived both of their right to free access to information and of their digital security. This dual threat leads to decreased public trust in digital spaces, growing skepticism toward technology, and the deepening of informational divides within society

Conclusion
State-imposed filtering not only violates internet freedom but, by pushing users toward unsafe and suspicious tools, becomes itself a major factor in undermining digital security. Rather than protecting citizens, this approach exposes them to exploitation, surveillance, and cyberattacks. In this context, it is the duty of civil society activists, cybersecurity experts, and the international community to resist this hidden threat through documentation, education, and support for secure and transparent tools